Ý nghĩa ngày Trung Thu
Tết Trung Thu, một sự kiện mang đa dạng ý nghĩa, phản ánh tương phản của quan điểm cá nhân. Theo truyền thống Việt, vào ngày 15/8 âm lịch, những người trưởng thành trong gia đình sẵn sàng bài trí mâm cỗ đa dạng (bao gồm nhiều loại bánh ngọt) để cúng dường tổ tiên. Nghi thức này thể hiện sự tôn kính đối với người đã khuất và cũng cơ hội quý báu để những thành viên trong gia đình tương tác, đoàn kết và chia sẻ bữa ăn. Không có lý do gì để gọi Tết này là Tết Đoàn Viên.
Cùng với điều đó, Tết Trung Thu còn được biết đến như Tết thiếu nhi, nơi trẻ thơ trên khắp cả nước tham gia vào màn đùa vui, thưởng thức múa lân, vỡ cỗ, rước đèn và tận hưởng một loạt sự kiện nghệ thuật ăn mừng ngày trăng tròn. Hình ảnh quen thuộc của chị Hằng Nga và chú Cuội cũng trở thành biểu tượng phổ biến trong dịp này.
Không chỉ vậy, Tết Trung Thu cũng là thời gian để quan sát vẻ đẹp của trăng và cố gắng tiên đoán về mùa màng tương lai và số phận quốc gia theo quan điểm truyền thống. Ví dụ, một trăng tròn, rạng ngời và màu vàng có thể báo hiệu cho một mùa tằm tơ thịnh vượng. Tuy nhiên, một trăng tròn sáng và màu xanh (hoặc lục) có thể báo điềm cho những biến động thiên tai. Trong khi đó, một trăng tròn tươi sáng và màu cam có thể biểu thị cho thịnh vượng và sự an lành của một quốc gia và nhân dân trong năm tới.
Sự chuẩn bị cho mâm cỗ Tết Trung Thu không chỉ đơn giản là về việc tạo ra không gian quây quần và tiệc tùng. Nó còn là cách để kỷ niệm và thể hiện tình cảm kính yêu đối với những người thân đã mất và tôn trọng bậc cha mẹ. Do đó, mâm cỗ Trung Thu là điều không thể thiếu.
Ý nghĩa của mâm cỗ Tết Trung Thu truyền thống có thể thay đổi tùy theo món ăn và cũng tuân theo phong tục của từng vùng, miền. Dẫu vậy, những loại trái cây trên mâm cỗ luôn kết nối với mùa thu. Cách lựa chọn trái cây, cả về hình dáng và màu sắc, cũng như việc sắp xếp, trang trí, tất cả đều phản ánh sự sung túc, hạnh phúc và những nguyện vọng của mỗi gia đình.
Dù có khả năng hay không, vào đêm trăng rằm, bàn thờ tổ tiên vẫn sẽ trang hoàng bằng những chiếc bánh trung thu đặc trưng cho mùa Thu. Mâm cỗ Tết Trung Thu ở Việt Nam cũng như ở các quốc gia Đông Nam Á khác thường bao gồm một số món cơ bản như Bánh Trung Thu.
Bánh Trung Thu, không thể thiếu trên mâm cỗ, xuất hiện dưới dạng bánh nướng hoặc bánh dẻo, thường được tạo hình tròn hoặc vuông. Ngoài ra, còn có những loại bánh tạo hình cá chép, cá heo... theo sở thích và ý nghĩa của mỗi người. Họa tiết trên bề mặt bánh thường mang nhiều ý nghĩa, đặc biệt là họa tiết chữ viết mang thông điệp về hạnh phúc và trọn vẹn. Bánh nướng thường có lớp vỏ nâu vàng thơm ngon, còn bánh dẻo có nhiều màu sắc hơn (hồng, xanh, trắng) và có thể thêm màu sắc để tạo điểm nhấn. Bên trong bánh có đa dạng nhân như gà quay, đậu xanh, lá dứa, thập cẩm, khoai môn, vi cá...
Mâm quả là một phần không thể thiếu, thường gồm các loại trái cây đặc trưng của mùa thu. Tuy nhiên, cũng có người sẽ tự do lựa chọn trái cây dựa trên hình dáng và màu sắc, và sắp xếp chúng trên mâm cỗ để thể hiện ý nghĩa riêng. Ví dụ, bưởi tượng trưng cho may mắn, sự tươi mới và đầy đủ. Hồng giòn mang ý nghĩa tương tự và tạo thêm phần sôi động với lớp vỏ màu cam đỏ. Chuối có hình dáng giống bàn tay người, tượng trưng cho sự phước lành. Na đại diện cho sự nảy nở và sinh sôi. Thăng long với hình dáng uốn lượn giống rồng bay, với màu đỏ tươi là biểu tượng của may mắn và phú quý. Các loại quả này không chỉ có hình dáng và màu sắc độc đáo, mà còn thể hiện tâm hồn và nguyện vọng của gia đình.
Trong bữa tiệc, hương thơm và ánh sáng đèn cũng đóng vai trò quan trọng. Mùi hương quen thuộc mang lại những kỷ niệm đáng nhớ, và việc sử dụng đèn để làm sáng hơn bàn thờ tổ tiên thể hiện sự tôn kính và sự quý trọng.
Lồng đèn, món đồ chơi yêu thích của trẻ em trong ngày Trung Thu, cũng là một phần không thể thiếu trên mâm cỗ. Chúng có nhiều hình dạng và chất liệu khác nhau, thể hiện sự sáng tạo của người làm và tạo thêm không gian lễ hội cho đêm trăng rằm.